O instytucji
Historia Miejskiej Biblioteki Publicznej w Mogilnie
Początkiem Biblioteki Publicznej w Mogilnie było Towarzystwo Czytelni Ludowych (TCL) powstałe w 1880 r., które miało na celu przeciwdziałanie germanizacji poprzez szeroką akcję oświatową. Prowadzona była polska biblioteka, czytelnia oraz działalność odczytowa. Cieszyła się dużym poparciem i zainteresowaniem ze strony społeczeństwa polskiego. Działalność Towarzystwa przerwała okupacja, księgozbiór uległ zniszczeniu.
Po wojnie już w marcu 1945 r., z inicjatywy władz oświatowych Mogilna, zorganizowano zbiórkę książek pochodzących z przedwojennych bibliotek szkolnych i społecznych.
Do akcji tej włączyli się nauczyciele. Podjęta przez nich akcja była zaczątkiem bibliotek publicznych, szkolnych i biblioteki pedagogicznej.
Prace związane z gromadzeniem i zabezpieczeniem książek ocalałych z pożogi wojennej oraz stworzenie biblioteki publicznej powierzono byłemu pracownikowi Inspektoratu Szkolnego - Ludmile Strojanowskiej, która pełniła funkcję kierownika biblioteki oraz organizatora bibliotek publicznych
w całym powiecie, do chwili przejścia na emeryturę - do sierpnia 1979 r.
Bibliotece nadano nazwę Powiatowa Centrala Biblioteczna, a w 1947 r. przemianowano ją na Powiatową Bibliotekę Publiczną.
W kolejnych latach powstają biblioteki miejskie w Trzemesznie (1946r.) w 1948 r. w Mogilnie, Strzelnie i Pakości. W 1950 r. otwarto gminne biblioteki publiczne w Kołodziejewie, Padniewie, Wójcinie, Markowicach i Gębicach. W 1955 r. Miejska Biblioteka Publiczna w Mogilnie połączona została z Powiatową Biblioteką Publiczną. Nie było jednak lokalu, w którym można było pomieścić księgozbiory obu bibliotek.
Od tego czasu Miejska Biblioteka Publiczna stała się oddzielnie zlokalizowaną wypożyczalnią.
W latach 1955-1965 nastąpiły zmiany w sieci bibliotek spowodowane korektą granic administracyjnych powiatu, co spowodowało, że MBP Pakość i jej punkty biblioteczne przeszły do powiatu inowrocławskiego. Nastąpiła likwidacja gmin, a tworzono większą liczbę gromad.
Dotychczasowe gminne biblioteki przemianowano na gromadzkie(GBP), rozbudowano ich sieć w zależności od posiadanych funduszy na utrzymanie bibliotek. I tak w 1955 r. utworzono gromadzkie biblioteki publiczne w Wylatowie i Trzemżalu,
w 1957 r. - w Bronisławiu, Józefowie
i Procyniu; w 1958 r. w Orchowie, w 1959 r. w Wymysłowie Górnym; w 1963 r. - Dąbrowie i w 1965 r. we Wronowach
(później przeniesiona do Młynów).
W następstwie likwidacji gromad w 1964 r. biblioteki w Procyniu, Szczepanowie, Wymysłowie Górnym straciły status bibliotek gromadzkich i stały się filiami.
Kolejna zmiana w strukturze administracyjnej powiatu, dokonana w 1972 r.- likwidacja gromad i powrót do gmin - spowodowały, że z 16 istniejących bibliotek gromadzkich siedem uzyskało status gminnych, a pozostałe działały jako filie. Najmniejszymi jednostkami organizacyjnymi
w sieci bibliotecznej były punkty biblioteczne. Pierwszy z nich powstał już w 1946 r. we Wronowach.
W następnych latach ich liczba systematycznie wzrastała, w 1956 r. było ich 105.
W samym Mogilnie działy trzy punkty biblioteczne: książek społeczno-politycznych, dla chorych w szpitalu oraz w zakładzie pracy "Dzianotex". Liczba ta z różnych powodów często się zmieniała.
Tak kształtowała się sieć bibliotek publicznych powiatu mogileńskiego do 1975r. Obszar powiatu pokryła gęsta sieć bibliotek i punktów bibliotecznych. Rosły księgozbiory i ilość czytelników. Biblioteki stały się ośrodkami ożywionej pracy kulturalno-oświatowej.
W roku 1975, w związku z likwidacją powiatu, dotychczasowa Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Mogilnie przyjęła nazwę Rejonowa Biblioteka Publiczna w Mogilnie. Z sieci bibliotek wyłączono biblioteki gminy Orchowo, a RBP przyjęła nadzór merytoryczny dodatkowo nad bibliotekami gminy Pakość i Janikowo. Sprawowała więc nadzór nad bibliotekami i filiami siedmiu gmin.
Lata 90-te przyniosły nowe zmiany w strukturze bibliotek. Ustawa o samorządzie terytorialnym ograniczyła działalność rejonowych bibliotek. Biblioteki finansowane są z budżetu gminy, w związku z tym sprawują nadzór merytoryczny i udzielają pomocy tylko bibliotekom swojej gminy.
Rejonowa Biblioteka Publiczna w Mogilnie zmieniła nazwę na Miejską Bibliotekę Publiczną w Mogilnie dopiero w 1994 r. Od 1 stycznia 2003 przejęła zadania biblioteki publicznej dla powiatu mogileńskiego.
Opracowała Monika Piotrowska