„Maria Konopnicka – życie, dzieło i duch” - rocznicowa prelekcja Pawła Bukowskiego
3 października 2022 w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Mogilnie zrealizowano kolejny element projektu „Wzniośle czy radośnie? - pieśni i wiersze = wartości w ramach programu PARTNERSTWO DLA KSIĄŻKI 2022 - dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego” pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”
Prelekcję na temat „Maria Konopnicka – życie, dzieło i duch” wygłosił Paweł Bukowski, dyrektor Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu. Dworek w Żarnowcu Maria Konopnicka otrzymała jako dar od narodu w 1903 i spędzała w nim każdy sezon wiosenno-letni do 1910 roku.
Właśnie w Żarnowcu w 1908 roku powstała Rota. Utwór, którego poetka nie mogła otwarcie opublikować z uwagi na cenzurę ukazywał się w częściach w winiecie 3 kolejnych numerów „Głosu Wielkopolanek”. Muzykę do utworu stworzył Feliks Nowowiejski.
Prelegent Paweł Bukowski pokazał autorkę Roty jako człowieka renesansu. Maria Konopnicka, która znała 10 języków, była tłumaczką literatury z języków angielskiego, niemieckiego, francuskiego, włoskiego, czeskiego i ukraińskiego. Wśród jej często wybitnych tłumaczeń odnaleźć można utwory Heinego, Hauptmanna, Amicisa i Byrona. Zdarzało się, że tłumaczenie Konopnickiej przewyższało wartość oryginału, jak w przypadku utworów Ady Negri.
Znajomość języków ułatwiała pisarce podróże. Odwiedziła 100 europejskich miast i znanych kurortów, w których ratowała swoje zdrowie. Szczególnie chętnie odwiedzała miejsca o potencjale kulturowym, a swoją ostatnią podróż odbyła do Nicei. Częstą towarzyszką podróży Marii Konopnickiej była Biblia, a pisarka dwukrotnie została przyjęta na audiencji przez papieża Leona XIII.
Badacze literatury zwracają uwagę na niebywałą śpiewność języka pisarki oraz liczne kody i odniesienia do kultury chrześcijańskiej i polskiej historii. Są one w szczególny sposób obecne w baśni „O krasnoludkach i sierotce Marysi”.
Zainteresowanie historią Polski i jej propagowaniem sprawiło, że poetka nie mogła publikować pod swoim nazwiskiem stąd liczne pseudonimy, którymi się posługiwała: M.K., K., Marko, Ko-Mar, Jan Sawa, Jan Waręż, Mruczysław Pazurek, Ursus. W czasie, gdy nie żyli już narodowi wieszcze Konopnicka głosiła wykłady i prezentowała rozprawy krytyczne o Mickiewiczu.
Była też wielką orędowniczką akademickiego kształcenia kobiet i znaczną część swoich dochodów przeznaczała na kształcenie dziewcząt na wyższych uczelniach.
Do mniej znanych, cennych utworów artystki zaliczają się cykle poetyckie do obrazów Artura Grottgera oraz opowiadający o polskich ziemiach dramat „Prometeusz i Syzyf. Schorowana poetka „praojcom na chwałę” stworzyła wiersz Grunwald na uroczystość odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie 15 lipca 1910 r.
O konieczności stworzenia pomnika dla poetki, pomnika nie ze spiżu, ale z pamięci i znajomości jej myśli i utworów pisał Kazimierz Przerwa–Tetmajer.
Maria Konopnicka zmarła we Lwowie 8 października 1910 roku. Zorganizowany tam pogrzeb stał się hołdem oddanym pamięci poetki.
Licznymi uczestnikami październikowego spotkania w bibliotece byli nauczyciele i młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Mogilnie im. Marii Konopnickiej, którzy wręczyli prelegentowi specjalne podziękowania.
Miejska Biblioteka Publiczna w Mogilnie wzbogaciła swe zbiory o publikacje „O krasnoludkach i sierotce Marysi” Marii Konopnickiej, „Upominki od narodu. Jubileusze rocznice obchody pisarzy” red. Tadeusz Budrewicz, Paweł Bukowski, Renata Stachura-Lupa, „Polski ziemie. Krajobraz” Pawła Bukowskiego z dedykacją prelegenta.
